పునర్జన్మ

ఒక స్నేహితునితో  దీని గురించి జరిపిన వ్యక్తిగత email సంభాషణ నుంచి -

"people say, one is to die without having any desires, so that one doesn't take another birth; and so on."

ఇప్పుడు  చదువు, విజ్ఞానం అని పిలువబడుతున్నవేవీ తెలియని నిరక్షరాస్యులైన మన నాన్నమ్మల తరం వారు కూడా అతి సాధారణంగా, వాడుకభాషలో అనే మాటలు "ఇంకేముంది నాన్నా.. ఏకోరికలూ లేకుండా చనిపోతే, ఇంకో జన్మలేకుండా ఆ పరమాత్ముని సన్నిధి చేరుకుంటే అదేచాలు" - అని. వ్యావహారికం లోకి పదాలు అప్రయత్నంగా చేరిపోవు కదా.. ఈ వాక్యాలకు వెనుక ఒక సిద్ధాంతం ఉంది . అది - కోరికలు లేకుండా ఉండే స్థితి (మోక్షం, పరమాత్మ, బ్రహ్మం లాంటి పదాలు అనవసరపు గందరగోళాన్ని సృష్టిస్తాయి. అవికూడా నినాదాలైపోయాయ్ ఈ మధ్యన) మానవ సహజ స్థితి కన్నా ఉచ్ఛమైనది అనీ మరియు ప్రతి మనిషి తెలిసో తెలియకో వివిధ రకాలు గా ఈ గమ్యం వైపే పయనిస్తాడనీ . ఈ ఆలోచన/సిద్ధాంతం మన ప్రాచీనులలో జీర్ణించుకుపోయి ఇలాంటి వ్యావహారికాలు వచ్చి ఉంటాయి. (మన ప్రాంతీయ భాషలు బ్రతకాలి అనుకోవడానికి ఇంకో కారణం ఇది. మన ప్రాచీనుల అనుభవాల వాహకం అయిన భాష మరణిస్తే, వారి అనుభవాలు, ఆలోచనలు మనకు ఎప్పటికీ అందుబాటులో లేకుండా పోతాయేమో.. కానీ ఇది వేరే విషయం, ఇప్పుడు మనం చర్చిస్తున్న దానితో సంబంధం లేనిది).

"Here, these junk swami-s, half-baked Indians give scientific gloss to rebirth and karma as though they are dependent on causality, without telling that what causality is"

ప్రాచీన భారతీయులు తమవంటూ కొన్ని సిద్ధాంతాలను ప్రతిపాదించగలిగిన సమర్థత ఉందని ఇటీవలి కాలపు మన దేశపు మేధావులకే నమ్మకం లేదు. తమకు అర్థంకాని కొన్ని సిద్ధాంతాలను యూరోపియనులు తమకు తెలిసిన అన్ని ప్రశ్నాపద్ధతులనూ ఉపయోగించి విమర్శిస్తే రాజారామ్మోహనరాయ్, కేశబ్ చంద్రసేన్ మార్కు మేధావులు ప్రశ్నలను ఎదుర్కునే దిశలో యూరోపియనుల చరిత్రనూ/సిద్ధాంతాలనూ ఆకళింపుచేసుకుని తర్వాత సమాధానాలివ్వడం చేయకుండా, ఈ విమర్శలను స్వీకరించారు. సమాధానాలివ్వడం కోసమై ప్రతి ఒక్క సిద్ధాంతానికీ, సైన్సు యొక్క ఆమోదముద్ర  వేయాలని ప్రయత్నించారు. అది వారు నివసించిన కాలం, అప్పటి పరిస్థితుల యొక్క ప్రభావం వల్ల కావచ్చును. వారిని క్షమించినా, అవే వివరణలు ఇచ్చి పునర్జన్మనూ, కర్మసిద్ధాంతాన్నీ సైన్సుతో రీ్ప్యాక్ చేసి జనానికి అమ్మజూసే ఇప్పటి అత్తెసరు మేధావులను, దొంగ సాముల్నీ క్షమించలేం!  పునర్జన్మ గట్రా లను  Causality మీద ఆధారపడతాయన్నట్లు గా ఇవ్వబడే వివరణలు నిజానికి అసలు వివరణలు కావు. వాటిని ర్థం చేసుకోవడానికి ఉపయోగపడే మన ప్రాచీనుల సైకాలజీని పోగొట్టుకున్నాం, intentional psychology తో వీటిని వివరించాలని చూసి ఈ సిద్ధాంతాలను నినాద స్థాయికి తీసుకొచ్చాం.

పునర్జన్మ, కర్మ వంటివి ఒక ఉచ్ఛస్థితిని చేరుకోవడానికి/వివరించడానికి మనవాళ్ళు అవలంభించిన cognitive strategies. ఈ వివరణలు కొన్ని సమస్యలను పరిష్కరిస్తాయి. they are a heuristic.